Zingeving


Zingeving

Pas zat ik in de trein op weg van Amsterdam naar Den Haag toen ik ongewild een gesprek tussen twee jonge mannen moest aanhoren. Ongewild zeg ik omdat ze nogal luid spraken en ik mijn oortjes was vergeten dus geen muziek kon aanzetten, iets dat ik in zo’n geval meestal doe. Ik kon de mannen niet zien, want we zaten met onze ruggen naar elkaar toe en bovendien bevond er zich een rugleuning tussen ons. Omdat ik me niet op mijn boek kon concentreren, besloot ik te luisteren naar wat ze tegen elkaar zeiden.

Het gesprek ging over de zin van dit leven. Een van de twee mannen repliceerde dat het leven totaal zinloos was. Alles wat je deed, zo zei hij, was gedoemd te mislukken en te verdwijnen, dus waar deed je het voor? Hij noemde zijn onlangs beëindigde relatie, waardoor hij vrienden en veel van zijn spullen was kwijtgeraakt. Ook oorlog ligt op de loer en een terroristische aanslag in Nederland was slechts een kwestie van tijd, zei hij. Hij had geen idee meer hoe hij zijn leven ooit nog zinvol kon maken.

Het klonk mij allemaal nogal fatalistisch in de oren en ik merkte dat ik zat te wachten op de repliek van de andere man. Vooralsnog had ik deze slecht voortdurend horen hummen. Of het een blijk van instemming was of alleen maar als bewijs dat hij luisterde wist ik niet, ik kon immers zijn gezichtsuitdrukking daarbij niet zien.

Toen de hummer begon te praten hoorde ik een opvallend zachte en hoge stem, alsof er een countertenor aan het woord was. De man sprak over Albert Camus en zei dat hij aan de filosoof moest denken door datgene dat zijn gesprekspartner had gezegd. Volgens Camus, zo zei hij, is de mens altijd op zoek naar betekenis van zijn leven, maar de wereld geeft die niet. De confrontatie tussen de naar betekenis zoekende mens en het zwijgen van de wereld noemt Camus het absurde.

Camus, zo ging hij verder, is van mening dat de mens vanuit het absurde drie wegen kan inslaan. De eerste weg is die dat de mens de zinloosheid onderkent en niet probeert de zin van het leven tòch te vinden door bijvoorbeeld te vluchten in religie. De tweede weg is de weg van de suïcide. De mens onderkent de zinloosheid van het leven en verbindt daaraan de conclusie dat hij evengoed niet kan leven. De hummer was even stil, alsof hij zich de derde weg moest herinneren. Zou hij de derde weg zijn vergeten? dacht ik. De derde weg is de weg van de acceptatie, zei de man na een tijdje. Ik merkte dat ik opgelucht adem haalde. Door de erkenning van de absurditeit, zo ging hij verder, kiest de mens tegen de dood en voor het leven. Volgens Camus is oordelen of het leven wel of niet de moeite waard is geleefd te worden, antwoord geven op de fundamentele vraag van de filosofie. Kies jij maar welke weg je wilt inslaan, besloot de man zijn relaas.

Doordat ik ingespannen had zitten luisteren naar het gesprek was het me ontgaan dat de trein inmiddels tot stilstand was gekomen op het station Leiden Centraal. Ik hoorde hoe de twee mannen opstonden en volgde hen met mijn gehoor naar de uitgang. Op het perron zag ik ze langs de trein lopen. Twee mannen van midden twintig, schatte ik. Beiden met een rugzakje en een cap op hun hoofd.

Ja en daar zat ik toen. Plotseling werd ik door het gesprek van die twee mannen min of meer gedwongen na te denken over de betekenis en zingeving van mijn leven.

De trein zette zich met een schok in beweging en reed verder richting Den Haag. Ik staarde naar buiten en zag het landschap aan me voorbij trekken. Ik sloeg het boek dat op mijn schoot lag dicht en besloot de betekenis van mijn leven voor vandaag te zoeken in de ontmoeting die ik straks zou hebben met mijn dochter. Ik verheugde me er op een uurtje met haar samen te zijn, koffie te drinken en bij te praten.

Meer zingeving had ik op dat moment niet nodig.

Afbeeldingen: pixabay.

22 gedachtes over “Zingeving

  1. Ik geloof dit:

    Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een iegelijk die in Hem gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe.
    (Johannes 3:16 SV)

    Verduidelijking:

    God houdt van mensen. Maar wij mensen hebben een probleem: we doen verkeerde dingen. Mensen die verkeerde dingen doen behoren straf te krijgen, maar God wil de mensen niet straffen, Hij wil ze juist vergeven. Daarom stuurde Hij Zijn Zoon Jezus Christus naar de wereld. Jezus Christus betaalde voor de zonden van de mensen met Zijn leven, door de straf te ondergaan die wij allemaal verdient hebben op basis van onze zonden: de doodstraf. Hij stierf aan het kruis, werd begraven en op de derde dag werd Hij opgewekt uit de dood. 

    Als je je bekeert (je denken verandert, inziet dat je vanwege je zonden schuldig staat tegenover God; berouw hebt) en gelooft dat Jezus voor jouw zonden is gestorven, heb je eeuwig leven en ga je niet verloren.

    Like

  2. Toch een interessant treingesprek. Het leven kan nooit zo absurd zijn zonder daar je eigen invulling aan te geven. Waar hebben we anders hersenen voor gekregen.
    Zinvoller dan met een geliefd familielid een tijdje samen doorbrengen, kan bijna niet.
    Mooi geschreven. Knap dat je het gesprek zo goed hebt weten te onthouden.

    Geliked door 1 persoon

  3. Mooie beschouwing, Harme. De wegen van Camus samengevat in een boeiend eigen verhaal, een zinvolle dag(lees levens)invulling en het besef dat drie schroefjes óver zelfs winst is, als het ook zónder toch allemaal goed functioneert.

    Ik hink nu voor de gein even op twee gedachten:
    #zwitserlevengevoel
    #ikealevensdoel

    Dank voor de inspiratie!

    Geliked door 1 persoon

  4. Wat een fijn stukje om te lezen. Ik hou van filosofie; desondanks weet ik ook niet wat precies de zin is van het leven – in het algemeen dan – maar ik probeer er zin aan te geven voor mijzelf en anderen in vele kleine dingen… precies zoals jij doet met een bezoek aan je dochter. Hartelijke groet.

    Geliked door 1 persoon

  5. The realization that life is absurd cannot be an end, only a beginning.
    Dat de pessimist de hummer aan het existentialisme deed denken snap ik wel, al is deze filosofische stroming lang niet (altijd) zo negatief. ’t Is soms goed zoeken naar de lichtpuntjes, maar ook dat geeft op een manier ‘zin’.
    Jammer dat de treingesprekken waarmee ik soms opgezadeld wordt enkel absurd zijn 😉

    Geliked door 1 persoon

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.