Het was in het begin van de jaren ’60 dat ik als Leerling Handzetter werkte bij N.V. Boek- en Kunstdrukkerij Mouton & Co in Den Haag. Het waren bewogen jaren waarin er voor mij als jong volwassene veel veranderde.
De drukkerij waar ik als leerling handzetter werkte was voor die tijd een modern en innovatief bedrijf. Op de afdeling handzetterij werkten zeker dertig mensen, waarvan ongeveer 1/3 leerling was in verschillende stadia van de opleiding. Het was een gemêleerd gezelschap dat daar op de handzetterij werkte, maar dan wel uitsluitend van het manlijk geslacht.
Het was ook in die jaren dat er in Den Haag geregeld jeugdbendes met elkaar vochten. Er waren twee groepen namelijk de Kikkers en de Bullen.
De Kikkers reden meestal op een bromfiets van het merk Puch of Thomos, met een hoog stuur. Zij droegen een groene loden jas (vandaar de naam Kikker), broeken met wijde pijpen, aan hun voeten schoenen van het merk Clarks en hun haar droegen ze, voor die tijd, lang. Hun vriendinnen (chicks) droegen minirokjes en steil lang haar met pony. Hun muziek was die van onder andere The Beatles, Rolling Stones en The Golden Earrings.
Bullen reden op bromfietsen van het merk Kreidler of Zündapp, ook wel buikschuivers genoemd, omdat je er bijna helemaal voorover op lag. Ze hadden lang haar, maar kamden dat, in tegenstelling tot de Kikkers, achterover met een enorme vetkuif van voren en het beroemde “kippenkontje” van achteren. Verder droegen ze meestal een groen of blauw jack en een spijkerbroek. Er zaten veel Indische jongens bij de Bullen. Hun vriendinnen droegen rokken met een wijde petticoat en hoog opgestoken haar dat met veel haarlak was bespoten en suikerspinkapsel werd genoemd. De muziek waar zij fan van waren was die van Elvis Presley of de Haagse Indo-rockgroepen zoals The Tielman Brothers.
Ik had vrienden bij de Kikkers en probeerde, met de beperkte financiële middelen die ik toen had, er net zo uit te zien.
Beide groepen vochten met elkaar op het strand, bij de Bosjes van Pex en Poot of in de binnenstad en Scheveningen. De politie probeerde de vechtpartijen te voorkomen, maar oogste daarbij weinig succes.
Het zal niemand verbazen dat er zich onder het gemêleerde gezelschap dat bij Mouton werkte, zowel Kikkers als Bullen bevonden. En net als buiten konden de spanning tussen deze verschillende groepen op de handzetterij bij tijd en wijle hoog oplopen. Soms zelfs zo hoog dat werd besloten dat er in werktijd een gevecht moest plaatsvinden. Twee vertegenwoordigers van de verschillende groepen gingen dan een etage hoger in de garderobe met elkaar op de vuist, terwijl de overigen er omheen stonden en de twee gladiatoren aanmoedigden.
Natuurlijk kon dit niet onopgemerkt blijven op de zetterij. Wanneer er plotseling zo’n tien jonge gasten allemaal tegelijk naar het toilet liepen, gingen bij voorman Rappange de alarmbellen luiden.
Wij maakten ons daar niet zo druk om en gingen volledig op in het gevecht. Totdat op een dag plotseling voorman Rappange in de deuropening van de garderobe verscheen. Hij nam de situatie in ogenschouw en sprak vervolgens de onsterfelijke woorden: “Aan het werk jullie allemaal. Het is hier godverdomme Westside Story niet.”
Bron afbeelding: Pinterest
Hallo Harme,
Ik was er in die tijd bij op de handzetterij van Mouton & Co, met Schoonderwoerd als chef en Rapange als voorman. Ik herinner mij nog goed de wereldreis die wij toen der tijd met z’n vieren naar Spanje met de trein hebben gemaakt, Rob, Frank, jij en ik. Is er misschien ook een blog over deze vakantie naar Playa Canyelles? (lloret de mar)
Groet Peter van Elk.
LikeGeliked door 1 persoon
Hé Peter ik zie nu pas je reactie op mijn blog. Het bloggen staat op een zeer laag pitje momenteel omdat ik druk ben met schrijven van andere dingen. Vandaar.
Maar leuk om je reactie te lezen! Ook Ik herinner me de vakantie nog heel goed. Wat een avontuur was dat.
Hoop dat het goed met je gaat.
Af en toe heb ik nog virtueel contact met Rob, hij heeft mij ook via mijn blog hervonden.
Ik hoorde van Rob dat Frank is overleden, wist jij dat?
Groet van mij.
LikeLike
Hallo Harme leuk dat je hebt gereageerd op mijn reactie. Dat van Frank was mij bekend, ik heb dat via de media toen der tijd meegekregen. Die vakantie naar Lloret met de trein was inderdaad een avontuur om nooit te vergeten. Ik weet nog goed dat ik op de heenreis in Barcelona ijsjes ging halen, maar toen ik terugkwam bij de trein waren jullie, inclusief mijn bagage en treinkaartje, reeds vertrokken richting Lloret. Ik ben toen gered door Rob die na ongeveer een half uurtje terug kwam met mijn treinkaartje. In Blanes zijn we toe weer herenigd en konden we onze gehuurde tent opzetten op camping Canyelles bij Lloret de Mar.
Groetjes, Peter
LikeLike
Ik liet Rob weten dat jij had gereageerd. Hij vond het bijzonder iets te horen van jou. Zijn vraag was wat heeft Peter vier week gedaan en wat doet hij nu. Ben ik ook wel nieuwsgierig naar.
LikeLike
Hallo Harme, hierbij het late antwoord op de vraag van jou en Rob. Ik heb mijn opleiding tot jong gezel zetter bij Mouton voltooid, daarna ben ik in militaire dienst gegaan. Hierna ben ik gaan werken bij de Staatsdrukkerij als typotechnicus, nergens dit ooit nog kunnen terugvinden, het hielt in ponsbanden maken voor de fotografische zetmachines en de papiermontage hiervan. Na dit 2 jaar te hebben gedaan heb ik gesolliciteerd bij Rijkswaterstaat als medewerker grafische technieken, en later werd ik hoofd van deze afdeling. In de tijd dat Frank overleed werkte hij ook bij Rijkswaterstaat, in de bibliotheek, maar wel op een andere kantoor, Hij had kort voor zijn overlijden nog contact met mij gezocht. Na diverse reorganisaties bij RWS ben ik uiteindelijk in Utrecht terecht gekomen als communicatie adviseur. Sinds 2014 ben ik met pensioen. Ik ben in 1973 getrouwd en heb 2 kinderen. In het jaar van mijn pensionering ben ik helaas weduwnaar geworden, en heb nu dus een heel ander leven als dat ik van mijn pensionering had voorgesteld.
LikeLike
Ek het my so ingeleef in jou beskrywing….goed gedoen, Harme!
LikeGeliked door 1 persoon
Wat leuk. Bedankt voor je reactie.
LikeGeliked door 1 persoon
Dank je wel. Fijn weekeinde.
LikeGeliked door 1 persoon
Dus ook toen had je al subculturen. Van de meeste hier vernoemd, had ik nog nooit gehoord. Een heel leuk verhaal met een prachtig slot.
LikeGeliked door 1 persoon
Was ook typisch voor den Haag die kikkers en bullen. Dank je voor het lezen.
LikeGeliked door 1 persoon
Haha, zalig 🙂
Maar in de hoofden van die jongens was het dat waarschijnlijk wél 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Zeker weten!
LikeLike
Hahahahaha. Geweldig verhaal.en natuurlijk heel herkenbaar.
En west side story is ….voor mij….nog steeds de mooiste film ooit. En natuurlijk had ik ook alleen maar ..kikker..vriendjes. inmiddels heb ik ook weer hetzelfde haar..lang stijl met pony.
LikeGeliked door 1 persoon
Zo hoort het Marga. Je moet je afkomst niet verloochenen 👩🏻
LikeLike
Mooi verhaal!
Werkende groet,
LikeGeliked door 1 persoon
Pensionado groet terug.
LikeLike
Een mooi stukje over die roerige tijd, pure nostalgie hoor.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja dat is het zeker Edward. Voelt als een ander leven wanneer ik terugkijk.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik heb even ‘handzetten’ moeten googelen.
Westside Story, heerlijke musical, ook life gezien.
Ik zou ‘in de goede oude tijd’ ook eerder zijn aangesloten aan bij de kikkers. Maar het vechten of supporteren was niet aan mij besteed.
LikeGeliked door 1 persoon
Tja, je was jong en je deed maar wat.
LikeGeliked door 1 persoon